ادونسر یا همان پیش انداز جرقه (Timing Advancer)
عملکرد صحیح و مطلوب موتورهای احتراق داخلی تابع پارامترهای مختلفی بوده که تعیین دقیق لحظه ایجاد جرقه یکی از این مسائل بوده و از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. از آنجا که در صورت عدم تنظیم صحیح آوانس جرقه عملکرد موتور دچار اختلال می شود، ضروریست تا ابتدا شرایط عملکردی موتور و عوامل موثر در میزان آوانس جرقه شناسایی شده و در گام بعد، لحظه ایجاد جرقه متناسب با این عوامل تعیین گردد. عدم ایجاد جرقه در زمان مناسب علاوه بر اینکه عملکرد موتور را دچار اختلال میکند، سبب افزایش آلاینده های خروجی و مصرف سوخت شده و کاهش توان خروجی را نیز به همراه دارد. بر این اساس می توان گفت درصورتیکه احتراق در داخل سیلندر دیرتر از زمان ممکن آغاز شود، هیدروکربنهای نسوخته (Hc) در گازهای خروجی از اگزوز به شدت افزایش مییابد. از طرفی با توجه به عدم ایجاد حداکثر فشار احتراق در نقطه مطلوب، توان خروجی نیز به شدت کاهش می یابد. از طرفی در صورت شروع احتراق زودتر از زمان لازم، فشار بیشینه و دمای احتراق افزایش یافته و مقادیر NOx نیز متناسب با آن افزایش مییابد. در سیستم های جرقه زنی سنتی وظیفه آوانس جرقه برعهده دلکو و در سیستم های کنترل سوخت و جرقه هوشمند این وظیفه بر عهده ECU می باشد.
مواردی که در تعیین آوانس جرقه موثر بوده و بوسیله واحد مدیریت مورد بررسی قرار می گیرند عبارتنداز:
- فشار منيفولد ورودی
- دور موتور
- دبی جريان هوای ورودی
- زاویه دريچهگاز
- نسبت هوا و سوخت
- دمای هوای ورودی
- دمای مایع سیستم خنککننده
نکته قابل توجه اینکه عوامل یاد شده در تعیین نسبت هوا و سوخت نیز تاثیر مستقیم دارند.
در سیستم های جرقه زنی سنتی فشار منیفولد ورودی از طریق شیلنگ خلایی متصل شده به دلکو اندازه گیری شده و آوانس جرقه متناسب با آن تغییر می کند. همچنین با افزایش دور موتور نیز، وزنه های موجود در داخل دلکو نیز با نیروی گریز از مرکز بیشتری مواجه شده و سبب افزایش آوانس جرقه می شوند.
از طرفی مشخصات سوخت مورد استفاده در موتور نیز یکی از عوامل مهم در تعیین آوانس جرقه میباشد که اين مسئله در زمان استفاده از دو سوخت بنزین و گاز کاملا محسوس است. از آنجا که سرعت پیشروی شعله در مخلوط هوا و گاز کمتر از مخلوط هوا و بنزین است، لذا در موتور گازسوز نیاز به زمان بیشتری جهت ایجاد احتراق کامل میباشد. در موتورهایی که علاوه بر سوخت بنزین از سوخت گاز نیز استفاده میکنند، این مشکل با افزایش زاویه آوانس جرقه برطرف میشود. با این کار حداکثر فشار احتراق در نقطه مطلوب حاصل شده و علاوه بر عدم ایجاد افت توان، آلاینده های خروجی نیز کاهش می یابد. در موتورهای دوگانه سوز زاویه آوانس جرقه در حالت استفاده از سوخت گاز به ميزان 6 الی 18 درجه (بسته به نوع خودرو) نسبت به حالت بنزین در شرايط مشابه افزایش مییابد. با این کار علاوه بر بهبود عملکرد موتور در حالت استفاده از سوخت گاز، ميزان مصرف سوخت نیز کاهش یافته و تاثير چشمگیری بر شتاب خودرو و کاهش آلایندههای خروجی نیز دارد. اين نياز با قراردادن قطعهای به نام پيشانداز جرقه در برطرف می گردد.
تمامی پيشاندازهای جرقه از يک واحد ميکروکنترلر تشکيل شدهاند که زمان جرقه موتور بنزينی را بهطور الکترونیکی برای سرعتهای مختلف احتراق سوخت گاز، تغيير داده و آن را اصلاح میکنند. با استفاده از این قطعه، سيستم جرقه خودرو در زمان استفاده از سوخت گاز بهينه میشود.
اين قطعه در تمامی خودروهای دوسوخته اعم از خودروهايی که تمام تجهيزات آنها بصورت مکانيکی عمل میکند (سیستم جرقه زنی دلکویی) و در خودروهایی که دارای واحد کنترل مرکزی ECUهستند، استفاده میشود. نکته قابل توجه اینکه این قطعه در کیتهای نسل چهارم و برخی از انواع کیتهای نسل سوم بهصورت قطعهای مجزا نبوده و وظیفه آن به واحد مدیریت سوخت محول شده است. در خودروهایی که دارای دلکو میباشند، در هنگام نصب کیت تبدیل سوخت، ابتدا با تغییر وضعیت دلکو به صورت دستی، کمی جرقه را پیش میاندازند. سپس با نصب سیستم تأخیرانداز، جرقه در حالت بنزین را به نقطه اولیه بر میگردانند و در حالت استفاده از سوخت گاز، این سیستم را از مدار خارج کرده تا آوانس جرقه افزایش یابد. در خودروهایی که فاقد دلکو میباشند و تقسیم جریان بطور مستقیم توسط ECU انجام میشود، با قراردادن این قطعه در مسیر سیگنالهای فرستاده شده از ECU ، این اصلاحات صورت میگیرد.
